top of page

Projekt Sarajewo – lekcje przeszłości

W latach 1992-1995 Sarajewo było oblegane przez serbsko-bośniackie wojska. Zważywszy na sytuację: odcięta woda, prąd i dostawy jedzenia; 11,541 mieszkańców zastrzelonych lub zabitych – mieszkańcy Sarajewa musieli polegać na sobie.

 W momencie gdy zawiodła władza...

...społeczeństwo obwatelskie dało sobie radę. W wybłakiej synagodze, pochodzącje z przełomu wieków, grupa ocalałych z Holokaustu i ich potomkowie utworzyli La Benevolencija, żydowską organizację humanitarną. Kto w niej pracował? Żydzi i Muzłumanie, Prawosławni Serbowie i Katolicy z Chorwacji – wszyscy, którzy wierzyli, że nie ma rasy, która jest lepsza od innych. Wszyscy są równi.

Podczas oblężenia Sarajewa, Edward Serotta stworzył fotodukentację pracy La Benevolencija, a potem wydał książkę „Przetrwanie w Sarajewie – Żydzi, Bośnia i lekcje z przeszłości”. Centropa, we współpracy z Komisją Europejską – program Europa dla Obywateli, stworzyła film i wystawę opartą o historię „Przetrwanie w Sarajewie”. Przetłumaczyliśmy nasz film na węgierski, polski i rumuński, a także utworzyliśmy trzy mobline wystawy. Zachęcamy nauczycieli na Węgrzech, w Polsce i w Rumunii aby użyli tej historii jako przykładu, w którym ludzie wyznający różne religie, mający różne pochodzenie i kulturę potrafią żyć razem i pomogać sobie nawzajem, nawet w trudnych czasach. Naszym celem jest zachęcanie nauczylcieli i uczniów, aby byli aktywnymi obywatelami i odpowiedzialnymi członkami swoich społeczności.

Dlaczego Sarajewo?

Oblężenie Sarajewa w latach 1992-1995, mniej więcej 25 lat temu, jest najdłużej trwającym oblężeniem współczesnej historii. Nie wiemy zbyt wiele na temat szczegółów, przyczyn, a w szczególności na temat ludzi, którzy byli w to zaangażowani. Dzisiaj, w momencie gdy w Europie toczy się dyskusja na temat wielokulturowości i migracji, warto przyjrzeć się przykładowi Sarajewa – kropce na mapie Bałkanów, gdzie Żydzi, Muzłumanie, katoliccy Chorwaci i prawosławni Serbowie – żyli w spokoju przez stulecia  - i kiedy nadeszła wojna, pracowali oni obok siebie, aby pomóc sobie nawazajem. Poprzez Projekt Sarajewo, Centropa zachęca nauczycieli i uczniów w Polsce, Rumunii i na Węgrzech, aby pomyśleli o lekcjach z przeszłości - i podjęli odpowiedzialne działania w przyszłości.

Żaden z członkówLa Benevolencija nie był pracownikiem służby humanitarnej.

Byli to zwykli ludzie, przyjacie pomagający sobie wzajemnie.

bottom of page