Przetrwanie w Sarajewie-
gdy przyjaciele pomagają przyjaciołom
Pytania?
Lekcje z przeszłości.
Zidentyfikuj problem w Twojej spoÅ‚ecznoÅ›ci —
dowiedz się jak go rozwiązać.
W razie pytań skontaktuj się z naszymi koordynatorami:
-
W Polsce: Katarzyna Kotula
katarzyna.kotula@galiciajewishmuseum.org -
W Rumunii: Anca Tudorancea
anca1789@gmail.com -
Na WÄ™grzech: Borbála Pál
pal@centropa.org
Projekt stworzony przez:
WspierajÄ… nas
Nasi partnerzy
Po I wojnie Å›wiatowej BoÅ›nia i Hercegowina staÅ‚y siÄ™ częściÄ… nowo utworzonego „Królestwa Serbów, Chorwatów i SÅ‚oweÅ„ców” które rozciÄ…gaÅ‚o siÄ™ od zachodnich BaÅ‚kanów aż do Europy centralnej. Konstytucja ustanowiÅ‚a sześć republik (BoÅ›niÄ™ i HercegowinÄ™, ChorwacjÄ™, MacedoniÄ™, Montenegro, SerbiÄ™ i SÅ‚oweniÄ™) i dwie autonomiczne prowincje (Kosowo i VojvodinÄ™), podzielone zgodnie z podziaÅ‚ami etnicznymi. To terytorium byÅ‚o bardzo zróżnicowane etnicznie. Tito, który potem sprawowaÅ‚ rzÄ…dy na tych terenach powiedziaÅ‚ kiedyÅ›: „Jestem liderem kraju, w którym mamy dwa alfabety, trzy jÄ™zyki, cztery religie, pięć narodowoÅ›ci, sześć republik, które sÄ… otoczone przez siedmiu sÄ…siadów. RzÄ…dzÄ™ krajem w którym jest osiem mniejszoÅ›ci etnicznych”.
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
ZaczynajÄ…c od poczÄ…tku, problemy wyrosÅ‚y miÄ™dzy różnymi grupami etnicznymi. W 1929 roku Król Aleksander I staraÅ‚ siÄ™ ukrócić nacjonalistyczne i separatystyczne ruchy przeksztaÅ‚cajÄ…c paÅ„stwa w dyktaturÄ™ i zmieniajÄ…c nazwÄ™ na JugosÅ‚awiÄ™. ZdecydowaÅ‚ siÄ™ także na porzucenie historycznych regionów kraju i wyznaczenie nowych granic wewnÄ™trznych prowincji i obszarów, tak aby uniknąć wszelkich podziaÅ‚ów etnicznych i historycznych.
Plan Aleksandra upadÅ‚ i kiedy w kwietniu 1941 roku wojska Osi podbiÅ‚y JugosÅ‚awiÄ™, niewielu mieszkaÅ„ców opÅ‚akiwaÅ‚o odejÅ›cie Aleksandra I. Kraj byÅ‚ podzielony, niepodlegÅ‚e paÅ„stwo chorwackie, które miaÅ‚o również wiÄ™kszość BoÅ›ni i Hercegowiny powstaÅ‚o pod rzÄ…dem faszystów. Doprowadzili oni do ludobójstw na szerokÄ… skalÄ™: Serbów, Å»ydów i Romów.
Podczas II wojny światowej, wybuchła wojna domowa pomiędzy Chorwatami, Serbskimi partyzantami pro-monarchistycznymi, czetnikami, a partyzantami komunistycznymi kierowanymi przez Josipa Brosz Tito. Po wojnie powstała socjalistyczna federalna republika Jugosławii. Tito został premierem, a następnie prezydentem rządząc krajem aż do śmierci w 1980 roku.
Josip Brosz Tito 1892- 1980 byÅ‚ najbardziej rozpoznawalnÄ… postaciÄ… XX wieku w historii JugosÅ‚awii. W 1948 roku po konflikcie pomiÄ™dzy Tito, a Stalinem, JugosÅ‚awia zostaÅ‚a wydalona z MiÄ™dzynarodowego Stowarzyszenia PaÅ„stw Socjalistycznych - Kominform. W kolejnych latach JugosÅ‚awia opracowaÅ‚a wÅ‚asnÄ… wersje komunizmu – Titoizm. Tito byÅ‚ popularnÄ… postaciÄ… publicznÄ… w JugosÅ‚awii. ByÅ‚ postrzegany jako symbol jednoczÄ…cy federacjÄ™ JugosÅ‚owiaÅ„skÄ…. Jest on postrzegany jako postać kontrowersyjna, architekt rozpadu JugosÅ‚awii.