Przetrwanie w Sarajewie-
gdy przyjaciele pomagają przyjaciołom
Pytania?
Lekcje z przeszłości.
Zidentyfikuj problem w Twojej spoÅ‚ecznoÅ›ci —
dowiedz się jak go rozwiązać.
W razie pytań skontaktuj się z naszymi koordynatorami:
-
W Polsce: Katarzyna Kotula
katarzyna.kotula@galiciajewishmuseum.org -
W Rumunii: Anca Tudorancea
anca1789@gmail.com -
Na WÄ™grzech: Borbála Pál
pal@centropa.org
Projekt stworzony przez:
WspierajÄ… nas
Nasi partnerzy
Sarajewo jest stolicÄ… i najwiÄ™kszym miastem BoÅ›ni i Herzegowiny, z populacjÄ… siÄ™gajÄ…cÄ… 275,000.00. PoÅ‚ożone jest w dolinie, otoczone przez Góry Dynarskie i przebiega wzdÅ‚uż rzeki Miljacka. Znajduje siÄ™ w samym sercu Europy Åšrodkowo-Wschodniej, a także samych BaÅ‚kanów.
​
Ze wzglÄ™du na ogromnÄ… różnorodność religijnÄ… i bogatÄ… historiÄ™, Sarajewo byÅ‚o czasem nazywane „JerozolimÄ… Europy” lub „JerozolimÄ… BaÅ‚kanów”. Aż do późnych lat XX w byÅ‚ jednym wiÄ™kszym miastem w Europie gdzie można byÅ‚o spotkać meczet, koÅ›cióÅ‚, cerkiew i synagogÄ™ w jednej okolicy.
​
Sarajewo podczas oblężenia
​
Oblężenie Sarajewa było najdłuższym oblężeniem stolicy w najnowszej historii. Początkowo, Sarajewo było oblegane przez Ludowe Siły Armii Jugosłowiańskiej, a następnie od 5 kwietnia 1992r do 29 lutego 1996, przez armię Republiki Serbskiej.
​
BoÅ›niacko-Serbskie siÅ‚y wojskowe oblegaÅ‚y sarajewo od późnej wiosny 1992 roku aż do późnego lata 1995 roku. SiÅ‚y te byÅ‚y pod przywództwem generaÅ‚a Ratko Mladic i pod politycznym wpÅ‚ywem boÅ›niacko-serbskiego lidera Radovan Karadzica. Obaj sÄ… teraz w trakcie procesu o zbrodnie ludobójstawa przed trybunaÅ‚em w Hadze.
​
BoÅ›niacko-serbscy żoÅ‚nierze kontrolowali dostwy prÄ…du, wody i żywnoÅ›ci, wywierajÄ…c w ten sposób nacisk na rzÄ…d w Sarajewie. W trakcie pierwszych miesiÄ™cy oblężenia, istniaÅ‚a możliwość dostarczenia towarów do centrum miasta, dziÄ™ki BoÅ›niakom i Chorwatom, którzy posiadali tereny na zachodnim skraju miasta. Niestety i ta droga zostaÅ‚a odciÄ™ta podczas operacji wojskowych prowadzonych przez bosniackich Serbów poźnym latem 1992, a także przy wspóÅ‚pracy z boÅ›niacko-chorwackimi oddziaÅ‚ami milicji z Zagrzebia, kóre w październiku 1992 roku zwróciÅ‚y siÄ™ przeciwko silÄ… rzÄ…dowym, które satnowili gÅ‚ównie MuzÅ‚umanie, próbujÄ…c zmusić wÅ‚adze do wyrażania zgody na trójpodziaÅ‚ kraju, który skutecznie pozbawiÅ‚by wÅ‚adze kontoli nad terytorium dookoÅ‚a stolicy.
​
Ponad 10,000 osób zginęło, a okoÅ‚o 50,000 zostaÅ‚o rannych podczas ataków snajperskich i moździeżowych. Byli to ludzie zamordowani przy punktach z wodÄ…, na ‘lini chleba’ znajdujÄ…cej siÄ™ w centralnej części miasta oraz na centralnym placu miasta.
​
Pomimo jednoznacznego, miÄ™dzynarodowego potÄ™pienia Å‚amania praw czÅ‚owieka, zbrodnii przeciwko ludzkoÅ›ci, popeÅ‚nionych przez armiÄ™ boÅ›niackich Serbów oraz chorwackie oddziaÅ‚y milicji, a także cywilnych zabójstw dokonywanych przez osoby fizyczne, Å›rodowisko miÄ™dzynarodowe nie podjęło żadnych skutecznych dziaÅ‚aÅ„ w celu powestrzymania rozlewu krwi, aż do momentu gdy paramilitarne oddziaÅ‚y policji i serbscy żoÅ‚nierze, pod rozkazami Mladicia dokonali egzekucji ponad 8,000 muzÅ‚umaÅ„skich mężczyzn i chÅ‚opców, a także kobiet i dzieci, w Srebrenicy w 1995, po przejÄ™ciu strefy przez ONZ.